هورمونهای متابولیک تیروئید غده تیروئید که بلافاصله در زیر حنجره در دو طرف و جلوی نای واقع شده،یکی از بزرگترین غدد درون ریز بوده و به طور طبیعی15 تا 20 گرم در افراد بالغ وزن دارد.تیروئید دو هورمون قابل ملاحظه یعنی تیروکسین و تری یدوتیرونین که معمولا به  T3وT4 ترتیب نامیده می شوند را ترشح می کند. هر دوی این هورمون ها اثر عمیقی روی میزان متابولیسم بدن دارند.فقدان کامل ترشح تیروئید معمولا موجب می شودکه میزان متابولیسم پایه حدود 40 تا 50 درصد به زیر حد طبیعی کاهش یابد و ترشح فوق العاده زیاد تبروئید می تواند میزان متابولیسم پایه را تا 60 تا 100 درصد بالاتر از حد طبیعی افزایش دهد.ترشح تیروئید به طور عمده به وسیله هورمون محرک تیروئید (TSH) ترشح شده توسط غده هیپوفیز قدامی کنترل می شود. تیروئید همچنین کلسی تونین را ترشح   می کندکه یک هورمون مهم برای متابولیسم کلسیم بوده. هدف شرح تشکیل و ترشح هورمون های تیروئید، اعمال متابولیک آنها ،تنظیم ترشح آنها است. تشکیل و ترشح هورمون های متابولیک تیروئید حدود 93 درصد هورمون های متابولیکی فعال مترشحه از غده تیروئید، تیروکسین و حدود 7 درصد تری یدوتیرونین است  اما باید دانست که تقریبا تمام تیروکسین سرانجام به تری یدوتیرونین تبدیل می شود به طوری که هر دو از نظر هملی اهمیت دارند.اعمال این دو هورمون از نظرکیفی یکسان است اما از نظر سرعت و شدت عمل با یکدیگر تفاوت دارند . تری یدوتیرونین حدود چهار بار از تیروکسین قویتر است اما به میزان بسیار کمتری در خون وجود داشته و برای مدت بسیار کوتاه تری از تیروکسین باقی می ماند. تشریح فیزیولوژیک غده تیروئید- غده تیروئیداز تعداد زیادی فولیکولهای بسته (با قطر 10 تا 300 میکرومتر) تشکیل شده که از یک ماده ترشحی موسوم به کولوئید Colloid پر شده و به وسیله سلول های اپیتلیوئید مکعبی شکلی مفروش شده اند که ترشحات خود را به داخل فولیکول ها می ریزند .ماده اصلی تشکیل دهنده کولوئید پروتئین بزرگی به نام تیروگلوبولین اشت که محتوی هورمون های تیروئیدی است .پس از آن که ترشح وارد فولیکول شد پیش از اینکه بتواند در بدن عمل کند بایستی مجددا از طریق اپیتلیویم فولیکول جذب خون گردد. میزان جریان خون تیروئید در هر دقیقه در حدود پنچ برابر وزن آن است که به همان اندازه ی هر ناحیه ی بافتی دیگر بدن احتمالا به استثنای قشر فوق کلیوی است. ید برای تشکیل تیروکسین مورد نیاز است حدود 50 میلی گرم ید خوراکی به شکل یدور در سال یا تقریبا یک میلی گرم در هر هفته برای تشکیل تیروکسین به مقدار طبیعی مورد نیاز است.برای جلوگیری از کمبود ید، نمک سفره با اضافه کردن یک قسمت یدور سدیم به هر صد هزار قسمت کلرورسدیم یددار می شود. سرنوشت یدور های خورده شده- یدور های خورده شده از راه دهان تقریبا به همان روش کلرور ها از لوله ی گوتزش جذب خون می شوند. در حال طبیعی قسمت اعظم یدور های خورده شده فقط بعد از آن که حدود یک پنجم آنها به طور انتخابی بوسیله سلول های غده ی تیروئید از خون گرفته شده و برای سنتز هورمون های تیروئید به مصرف رسیدند به سرعت توسط کیسه ها  دفع می شوند. پمپ یدور (به دام انداختن یدور) نخستین مرحله در تشکیل هورمون های تیروئید، انتقال یدور از مایع خارج سلولی به داخل سلول های غده تیروئید و فولیکول است.غشای قاعده ی سلول های تیروئید یک قدرت اختصاصی برای پمپ زدن یدور ها به طور فعال به داخل سلول است.این عمل به دام انداختن یدورiodide trapping نامیده می شود.در غده ی طبیعی ، پمپ یدور آن را تا حدود 30 برابر غلظت آن در خون تغلیظ می کند. هنگامی که غده ی تیروئید تا حداکثر ممکن فعال می شود این نسبت تغلیظ می تواند تا 250 برابر بالا رود .سرعت به دام انداختن یدور توسط تیروئید تحت تاثیر چندین عامل قرار دارد که مهمترین آن ها غلظت TSH است.  TSH فعالیت پمپ یدور در سلول های تیروئید را تحریک می کند و خارج کردن هیپوفیز از بدن فعالیت این پمپ را شدیدا کاهش می دهد. تیروگلوبولین و شیمی تشکیل تیروکسین و تری یدوتیرونین  تشکیلو ترشح تیروگلوبولین بوسیله ی سلول های تیروئید- سلول ها تیروئید نمونه مشخصی از سلوی های غده ای ترشح کننده ی پروتئین هستند.رتیکولوم آندوپلاسمیک و دستگاه گلژی مولکول گلیکوپروتئین بزرگی به نام تیروگلوبولین را با وزن مولکولی 335000 سنتز و به داخل فولیکولها ترشح می کنند. هر مولکول تیروگلوبولین محتوی 70 اسیدآمینه ی تیروزین است که سوبسترای اصلی است که با ید ترکیب شده و هورمون های تیروئید را تشکیل می دهد.به این ترتیب هورمون های تیروئید در داخل مولکول تیروگلوبولین تشکیل می شوند. به این معنی که هورمون های تیروکسین و تری یدوتیرونین تشکیل شده از اسیدهای آمینه تیروزین، در جریان روند سنتز هورمون های تیروئید و حتی بعد از آن به صورت هورمون های ذخیره شده در کولوئید فولیکولی به صورت بخشی از مولکول تیروگلوبولین باقی می مانند. اکسیداسیون یدور- مرحله اول ضروری در تشکیل هورمون های تیروئید تبدیل یون یدور به یک شکل اکسیده از ید شامل ید نوزاد(IO) یا I3-  است که در این حال قادر است مستقیما با اسید آمینه تیروزین ترکیب شود.این اکسیداسیون ید به وسیله آنزیم پروکسیداز و آب اکسیژنه همراه آن که یکسیستم پرقدرت قادر به اکسیده کردن یدورها را تشکیل می دهند پیش برده می شوند. پروکسیداز یا در غشای راسی سلول قرار گرفته یا به این غشا می چسبد و به این ترتیب ید اکسیده را دقیقا در نقطه ای از سلول که در آنجا مولکول تیروگلوبولین از دستگاه گلژی خارج می شود و می خواهد از طریق غشا وارد کولوئید ذخیره شده در غده ی تیروئید گردد، در اختیار این مولکول قرار می دهد.هنگامی که سیستم پروکسیداز بلوکه میشودیا هنگامی که به طور ارثی در سلول ها وجود ندارد، میزان تشکیل هورمون های تیروئید به صفر سقوط می کند. یددار شدن تیروزین و تشکیل هورمون هاییی تیروئید-ارگانیفیکاسیون تیروگلوبولین- ترکیب ید با مولکول تیروگلوبولین موسوم به ارگانیفیکاسیون   organification  تیروگلوبولین است.ید اکسیده حتی در حالت مولکولی مستقیما اما بسیار به آهستگی با اسیدآمینه تیروزین ترکیب می شود اما در سلول های تیروئیدی ید اکسیده با یک آنزیم یدینازهمراه است که موجب می شود این رونددر طی ثانیه ها یا دقیقه ها به انجام برسد.بنابراین تقریبا به همان سرعتی که مولکول تیروگلوبولین از دستگاه گلژی آزاد می شود یا از طریق غشای راسی سلول به داخل فولیکول ترشح می شود ید با حدود یک ششم ریشه های تیروزینی در داخل مولکول تیروگلوبولین ترکیب می گردد. مراحل متوالی یددار شدن تیروزین و تشکیل نهایی دو هورمون نهایی تیروئید یعنی تیروکسین و تری یدوتیرونین را نشان می دهد.تیروزین نخست به مونویدوتیروزین و سپس به دی یدوتیروزین اکسیده می شود. آنگاه در طی چند دقیقه، چند ساعت یا حتی روزهای بعد، ریشه های دی یدوتیروزینی بیشتر و بیشتری با یکدیگر مزدوج می شوند.فراورده هورمونی عمده این واکنش مزدوجی مولکول تیروکسین است که به صورت بخشی از مولکول تیروگلوبولین باقی می ماند .یا یک مولکول مونویدوتیروزین با یک مولکول دی یدوتیروزین مزدوج شده و تری یدوتیروزین را تشکیل می دهد که نمودار حدود یک پانزدهم هورمون ذخیره شده است. ذخیره تیروگلوبولین- غده ی تیروئید از نظر تواناییش در ذخیره کردن مقادیر زیادی هورمون در میان غدد درون ریز منحصر به فرد است.بعد از آنکه سنتز هورمون های تیروئید به انجام رسید، هر مولکول تیروگلوبولین محتوی تا 30 مولکول تیروکسین و معدودی مولکول تری یدوتیروزین است .هورمون های تیروئید به این صورت به مقداری که برای تامین نیاز طبیعی بدن به هورمون های تیروئید به مدت 2 تا 3 ماه کفایت می کند در فولیکول ها ذخیره می شوند.بنابراین حتی هنگامی که سنتز هورمون های تیروئید قطع می شود اثرات کمبود هورمون های تیروئید برای چندین ماه مشاهده نمی شوند. آزاد شدن تیروکسین و تری یدوتیروزین ازتیروگلوبولین خود تیروگلوبولین به مقدار قابل سنجشی به داخل گردش خون آزاد نمی شود بلکه نخست تیروکسین و تری یدوتیروزین از مولکول تیروگلوبولین جدا می شوند و آنگاه این هورمون های آزاد وارد گردش خون می گردند.این روند به ترتیب زیر به انجام میرسد: سطوح راسی سلول های تیروئید استطاله هایی شبیه پاهای کاذب از خود خارج می کنند که دور قطعات کوچکی از کولوئید را احاطه کرده و وزیکولهای پینوسیتیک تشکیل می دهندکه وارد راس تیروئید می شوند.آنگاه لیزوزومها در سیتو پلاسم سلول بلافاصله با این وزیکول ها جوش خورده و وزیکول های گوارشی محتوی آنزیمهای گوارشی لیزوزوم ها مخلوط با کولوئید را تشکیل می دهند.پروتئیناز های متعددی که در میان این آنزیم ها وجود دارند مولکوا تیروگلوبولین را هضم کرده و تیروکسین و تری یدوتیروزین را به صورت آزاد در می آورند.سپس این هورمون ها از طریق قاعده ی سلول تیروئید به داخل مویرگ های اطراف انتشار می یابند.به این ترتیب ،هورمونهای تیروئید به داخل خون آزاد می گردند. حدود سه چهارم تیروزین یددار شده در مولکول تیروگلوبولین هیچگاه به هورمون های تیروئید تبدیل نمی شوند بلکه به صورت مونویدوتیروزین باقی می ماند. در جریان هضم مولکول تیروگلوبولین جهت آزاد کردن تیروکسین و تری یدوتیروزین ، این تیروزین های یددار نیز از مولکولهای تیروگلوبولین آزاد می شوند اما به داخل خون ترشح نمی گردند بلکه ید آنهابوسیله ی یک آنزیم دیدیناز deiodinase گرفته می شود که عملا تمامی این ید را برای مصرف مجدد در داخل غده جهت تشکیل هورمونهای تیروئید اضافی در دسترس قرار می دهد.در فقدان مادرزادی این آنزیم دیدیناز ،بسیاری از افراد به علت عدم مصرف مجدد ید دچار کمبود ید می گردند. میزان ترشح روزانه ی تیروکسین و تری یدوتیروزین- حدود 93 درصد هورمونی که از غده تیروئید آزاد می شودبه طور طبیعی تیروکسین و حدود 7 درصد آن تری یدوتیروزین است.اما در جریان چند روز بعد قسمت اعظم تیروکسین به آهستگی ید خود را از دست داده و مقداری تری یدوتیرونین یعنی کلا حدود 35 میکروگرم تری یدوتیرونین در روز است. حمل تیروکسین و تری یدوتیرونین به بافت ها ترکیب تیروکسین و تری یدوتیرونین با پروتئین های پلاسما-بیش از 99 درصد تیروکسین و تری یدوتیروزین پس از ورود به خون بلافاصله با چندین پروتئین پلاسما ترکیب می شوند که تمام آنها توسط کبد ساخته می شوند.این هورمون ها به طور عمده با گلوبولین گیرنده تیروکسین  اما به مقدار بسیار کمتری با پره آلبومین و آلبومین گیرنده ی تیروکسین ترکیب می شوند. آزاد شدن آهسته تیروکسین و تری یدوتیرونین در سلول های بافت ها- به علت میل ترکیبی شدید پروتئین های گیرنده پلاسما برای هورمونهای تیروئید، این مواد و بویژه تیروکسین به آهستگی در بافتها آزاد می گردند.نیمی از تیروکسین موجود در خون تقریبا هر شش روز یک بار به سلول های بافتی آزاد می شود در حالی که نیمی از تری یدوتیرونین، به علت میل ترکیبی کمترآن، تقریبا در یک روز به سلول هاآزاد می گردد. این دو هورمون پس از ورود به سلول های بافتی مجددا با پروتئینهای داخل سلولی ترکیب می شوندو در اینجا نیز تیروکسین با قدرت بیشتری از تری یدوتیرونین به پروتئین ها می چسبد. بنابراین هورمونها مجددا اما این بار در خود سلولهای هدف ذخیره شده و به آهستگی در طی روزها یا هفته ها به مصرف می رسند. هورمونهای تیروئید شروع آهسته و مدت عمل طولانی دارند- بعد از تزریق مقدار زیادی تیروکسین به انسان برای دو تا سه روز عملا هیچگونه اثری روی میزان متابولیسم مشاهده نمی شود واین موضوع نشان می دهد که مرحله ی نهفته طولانی قبل از شروع فعالیت تیروکسین وجود دارد.همین که فعالیت تیروکسین شروع شد به طور پیشرونده افزایش یافته، در ظرف 10 تا 12 روز به حداکثرمی رسد . ازآن پس، فعالیت با نیمه عمرحدود 15 روز کاهش می یابد. مقداری فعالیت تیروکسین کماکان برای شش هفته تا دو ماه بعد باقی می ماند. اعمال تری یدوتیرونین حدود چهار بار سریعتر از تیروکسین با یک مرحله نهفته به کوتاهی6 تا 12 ساعت و حداکثر فعالیت سلولی در ظرف 2تا 3 روز به وجود می آیند. اعمال فیزیولوژیک هورمون های تیروئید در بافتها هورمون های تیروئید نسخه برداری از تعداد زیادی از ژن ها را افزایش می دهند اثر عمومی هورمون تیروئید فعال کردن نسخه برداری هسته ای از تعداد زیادی از ژن ها است بنابراین عملا در تمام سلول های بدن تعداد زیادی از آنزیمهای پروتئینی،پروتئین های ساختاری ،پروتئین های انتقالی و سایر مواد افزایش می یابند.نتیجه خالص تمام این ها یک افزایش عمومی در فعالیت عملی در سراسر بدن است. قسمت اعظم تیروکسین ترشح شده توسط تیروئید به تری یدوتیرونین تبدیل می شود- قبل از عمل کردن روی ژن ها برای نسخه برداری ژنتیکی،یک یون یدور از تقریبا تمامی تیروکسین گرفته می شود و به  این ترتیب تری یدوتیرونین تشکیل می گردد. رسپتورهای داخل سلولی هورمون تیروئید میل ترکیبی زیادی برای تری یدوتیرونین دارند.در نتیجه ، حدود 90 درصد مولکول های هورمون تیروئید که به رسپتورها می چسبند تری یدوتیرونین و فقط 10 درصد تیروکسین هستند. هورمون های تیروئید رسپتورهای هسته ای را فعال می کنند- رسپتورهای هورمون های تیروئید یا به رشته های ژنتیکی DNA چسبیده اند یا در نزدیکی آنها قرار دارند.رسپتور هورمون تیروئید معمولا یک هترودی مر با رسپتور رتینوئید X موجود در عناصر پاسخ به هورمون تیروئید ویژه روی DNA تشکیل می دهند.این رسپتورها پس از چسبیدن به هورمون های تیروئید فعال شده و روند نسخه برداری را شروع می کنند.سپس تعداد زیادی از انواع مختلف RNA  پیک تشکیل می شوند و به دنبال آن در ظرف چند دقیقه یا چند ساعت دیگر ترجمه RNA روی ریبوزومهای سیتوپلاسمی برای تشکیل صدها نوع جدید پروتئین به وجود می آید.اما بایددانست که تمام پروتئین ها با یک نسبت درصد مشابه افزایش نمی یابند. بلکه تعدادی به مقدار کم و تعدادی دیگر لااقل تا شش برابر افزایش می یابند.معتقدند که قسمت اعظم اعمال هورمون تیروئید اگر نه تمام آن ها از اعمال آنزیمی و اعمال دیگر بعدی این پروتئین های جدید ناشی می شود. فعال شدن سلول های هدف توسط هورمون های تیروئید :  تیروکسین و تری یدوتیرونین به آسانی از غشای سلول انتشار می یابند.قسمت زیادی از تیروکسین ید خود را از دست می دهدتا تری یدوتیرونین تشکیل دهد که با رسپتور هورمون تیروئید واکنش می کند. رسپتور هورمون تیروئید به صورت یک هترو دی مر به رسپتور رتینوئید X از عنصر پاسخ به هورمون تیروئید ژن چسبیده است.این امر موجب افزایش یا کاهش در نسخه برداری از ژن ها می شودکه منجر به تشکیل پروتئین ها می گردد و به این ترتیب پاسخ سلول به هورمون تیروئید را ایجاد می کنند اعمال هورمون تیروئید روی سلول های چندین سیستم مختلف نشان داده شده اند.  هورمون های تیروئید فعالیت متابولیکی سلولی را افزایش می دهند هورمون های تیروئید فعالیت های متابولیکی تمام یا تقریبا تمام بافت های بدن را افزایش می دهند.متابولیسم پایه می تواند در صورت ترشح مقادیر زیاد هورمون 60 تا 100 دصد از حد طبیعی زیادتر شود. میزان مصرف مواد غذایی برای انرژی شدیدا تسریع می گردد.اگرچه میزان سنتز پروتئین ها افزایش می یابد همزمان با آن میزان کاتابولیسم پروتئین ها نیز زیاد می شود.سرعت رشد افراد جوان به مقدار زیادی افزایش می یابد.اعمال روانی تحریک می شوند و فعالیت قسمت اعظم غدد دیگر درون ریز نیز افزایش می یابد. هورمون های تیروئید تعداد و فعالیت میتوکندری های را افزایش می دهند- هنگامی که تیروکسین یا تری یدوتیرونین به حیوانی داده می شود میتوکندری ها در قسمت اعظم سلول های بدن از نظر جثه و همچنین از نظر تعداد زیاد می شوند.علاوه بر آن سطح کل غشای میتوکندری ها تقریبا به نسبت مستقیم افزایش میزان متابولیسم حیوان افزایش می یابد.بنابراین یکی از اعمال اصلی تیروکسین ممکن است صرفا زیاد کردن تعداد و فعالیت میتوکندری ها باشد و میتوکندری ها نیز به نوبه ی خود سرعت تشکیل آدنوزین تری فسفات برای تامین انرژی مورد نیاز برای اعمال سلولی را افزایش می دهند.اما باید دانست که افزایش تعداد و فعالیت میتوکندری ها می تواند خود نتیجه فعالیت  سلول ها باشد علاوه بر آن که می تواند علت این افزایش نیز باشد. هورمون های تیروئید انتقال فعال یون ها از غشای سلول ها را افزایش می دهند- یکی از آنزیم هایی که در پاسخ به هورمون تیروئید افزایش می یابد سدیم-پتاسیم آدنوزین تری فسفاتاز است.این آنزیم به نوبه ی خود میزان انتفال هم سدیم و هم پتاسیم را از طریق غشا های سلولی بعضی از بافت ها افزایش می دهد.چون این روند انرژی مصرف می کند و نیز مقدار حرارت تولید شده در بدن را افزایش می دهد لذا پیشنهاد شده که این امر ممکن است یکی از مکانیسم هایی باشد که هورمون تیروئید بوسیله ی آن میزان متابولیسم بدن را افزایش می دهد.در واقع هورمون تیروئید همچنین موجب می شود که غشای قسمت اعظم سلول ها نسبت به یون های سدیم نفوذپذیر شوند و به این ترتیب باعث فعال کردن باز هم بیشتر پمپ سدیم و افزایش باز هم بیشتر تولید گرما می شود. اثر هورمون تیروئید بر رشد هورمون تیروئید هم دارای اثرات عمومی و هم دارای اثرات اختصاصی بر رشد است .به عنوان مثال از مدت ها قبل معلوم شده که هورمون تیروئید برای دگردیسی نوزاد قورباغه به قورباغه ی بالغ ضروری است. در انسان اثر هورمون تیروئید روی رشد به طور عمده در کودکان در حال رشد تظاهر می کند.در کودکانی که دچار هیپوتیروئیدی هستند سرعت رشدبه مقدار زیادی کند می شود. در کودکانی که هیپوتیروئید هستند غالبا رشد بیش از اندازه ی اسکلت به وجود آمده و موجب می شودکه کودک در یک سن پایین به طور قابل ملاحظه ای بلند تر از طبیعی شود.اما باید دانست که استخوان ها نیز سریع تر تکامل پیدا کرده و اپیفیز ها در سن پایینتری بسته می شوند به طوری که مدت رشد و قد نهایی شخص بالغ ممکن است در واقع کوتاه شود. یک اثر مهم هورمون تیروئید پیشبرد رشد وتکامل مغز در جریان زندگی جنینی و برای چند سال اول زندگی بعد از تولد است.در صورتی که جنین مقدار کافی هورمون تیروئید ترشح نکند رشد و بلوغ مغز هم قبل و هم بعد از تولد شدیدا به تاخیر می افتد و مغز کوچکتر از طبیعی می شود.بدون درمان ویژه با هورمون تیروئید در ظرف چند روز تا چند هفته بعد از تولد کودک بدون غده تیروئید در سراسر زندگی از نظر قوای دماغی عقب افتاده باقی خواهد ماند .این موضوع بعدا در این فصل به طور کامل تر شرح داده خواهد شد. اثرات هورمون تیروئید روی مکانیسم های ویژه بدن تحریک متابولیسم کربوهیدرات ها- هورمون تیروئید تقریبا کلیه جنبه های متابولیسم کربوهیدرات ها شامل جذب سریع گلوکز توسط سلولها، تشدید گلیکولیز،تشدید گلوکونئوژنز و حتی افزایش ترشح انسولین با اثر ثانوی حاصل از آن روی متابولیسم کربو هیدرات را تحریک می کند.کلیه ی این اثرات احتمالا ناشی از افزایش کلی در آنزیم های متابولیک سلولی در نتیجه ی هورمون تیروئید هستند. تحریک متابولیسم چربی ها- عملا کلیه ی جنبه های متابولیسم چربی نیز تحت تاثیر هورمون تیروئید تشدید می شوند. به ویژه لیپید ها از بافت چربی فراخوانی می شوند که ذخایرچربی بدن را تا حد بیشتری از هرگونه عنصر بافتی دیگر کاهش می دهد . این امر همچنین غلظت اسید های چربی آزاد رادر پلاسما افزایش می دهد و اکسیداسیون اسید های چربی آزاد به وسیله ی سلول ها را به مقدار زیادی تسریع می کند. اثر روی چربی های پلاسما و کبد- افزایش هورمون تیروئید مقدار کلسترول، فسفولیپید ها و تری گلیسریدها را در پلاسما کاهش می دهد با وجودی که غلظت اسید های چربی آزاد را افزایش می دهد. برعکس کاهش ترشح تیروئید غلظت پلاسمایی کلسترول، فسفولیپید ها و تری گلیسریدها را شدیدا افزایش داده و تقریبا همیشه موجب رسوب بیش از اندازه ی چربی ها  در کبد نیز می شود.افزایش زیاد در کلسترول موجود در پلاسما ی گردش خون در هیپوتیروئیدیسم طولانی با آرتریوسکلروز شدید همراه است. یکی از مکانیسم هایی که توسط آن هورمون تیروئید غلظت پلاسمایی کلسترول را کاهش می دهد، افزایش دادن قابل ملاحظه ی ترشح قابل ملاحظه ی کلسترول در صفرا و لذا دفع آن در مدفوع است.یک مکانیسم احتمالی برای افزایش ترشح کلسترول آن است که هورمون تیروئید باعث پیدایش تعداد افزایش یافته ای از رسپتورهای لیپو پروتئین با دانسیته ی پایین روی سلول های کبدی می شودکه منجر به گرفته شدن سریع لیپو پروتئینهای با دانسیته ی پایین از پلاسما توسط کبد و به دنبال آن ترشح کلسترول موجود در این  لیپو پروتئین ها توسط سلول های کبدی می گردد. افزایش نیاز به ویتامین ها- چون هورمون تیروئید مقدار بسیاری از آنزیم های بدن را افزایش می دهد و چون ویتامین ها از اجزای ضروری برخی از آنزیم هایا کوآنزیم ها به شمار می روند لذا هورمون تیروئید موجب افزایش نیاز به ویتامین ها می شود . بنابراین هرگاه مقدار بیش ازاندازه ی هورمون تیروئید ترشح گردد یک کمبود نسبی ویتامین ها به وجود می آید مگر اینکه همزمان با آن مقدار بیشتری از ویتامین ها به شخص داده شود. افزایش میزان متابولیسم پایه- چون هورمون تیروئید متابولیسم را در تقریبا تمام سلول های بدن افزایش می دهد لذا مقدار بیش از اندازه ی هورمون تیروئید می تواند گاهی میزان متابولیسم پایه را تا 60 تا 100 درصد بالاتر از حد طبیعی افزایش دهد . برعکس هنگامی که هیچگونه هورمون تیروئید تولید نمی شود میزان متابولیسم پایه تقریبا به نصف طبیعی سقوط می کند.شکل 6-76 رابطه ی تقریبی بین مقدار تولید روزانه ی هورمون تیروئید و میزان متابولیسم پایه را نشان می دهد.مقادیر فوق العاده زیاد هورمونهای تیروئید برای ایجاد میزان متابولیسم پایه ی بسیار بالا مورد نیاز است. کاهش وزن بدن- افزایش شدید تولید هورمونهای تیروئید تقریبا همیشه وزن بدن را کاهش می دهد و کاهش شدید تولید هورمونهای تیروئید تقریبا همیشه وزن بدن را زیاد می کند. این اثرات همیشه به وجود نمی آیند زیرا هورمون تیروئید اشتها را نیز زیاد می کند و این امر ممکن است تغییر در میزان متابولیسم را خنثی کند. اثر هورمونهای تیروئید بر سیستم قلبی و عروقی افزایش جریان خون و برون ده قلبی- افزایش متابولیسم در بافت ها منجر به مصرف سریعتر اکسیژن از حال طبیعی و آزاد شدن مقادیر زیادتر از طبیعی فراورده های نهایی متابولیسم از بافت ها می شود.این اثرات موجب وازودیلاتاسیون در قسمت اعظم بافت های بدن شده و بدین ترتیب میزان جریان خون را افزایش می دهند.بویژه میزان جریان خون در پوست به علت نیاز بیشتر به دفع گرما افزایش می یابد.برون ده قلبی نیز در نتیجه ی افزایش جریان خون افزایش می یابد و درصورت وجود مقادیر بیش از اندازه ی هورمون تیروئید گاهی تا 60 درصد یا بیشتر از حد طبیعی زیادتر می شود و در هیپوتیروئیدیسم شدید به فقط 50 درصد طبیعی سقوط می کند. افزایش تعداد ضربان قلب- تعداد ضربان قلب در تحت تاثیر هورمون تیروئیدبه مقدار قابل ملاحظه ای بیشتر از مقداری که صرفا به علت افزایش برون ده قلبی قابل پیش بینی است افزایش می یابد. بنابراین هورمون تیروئید احتمالا یک اثرمستقیم روی تحریک پذیری قلب دارد که به نوبه ی خود تعداد ضربان قلب را اقزایش می دهد. این اثر اهمیت ویژه ا ی دارد زیرا تعداد ضربان قلب یکی از نشانه های حساس فیزیکی است که پزشک برای تعیین این که یک بیمار دچار افزایش یا کاهش تولید هورمون تیروئید است ازآن استفاده می کند. افزایش قدرت قلب-  افزایش فعالیت آنزیمها در نتیجه ی افزایش تولید هورمون تیروئید ظاهرا قدرت قلب را فقط هنگامی افزایش می دهدکه هورمون تیروئید به میزان اندکی بیشتر از طبیعی ترشح شود.این موضوع نظیر افزایش قدرت قلب در تبهای خفیف و در جریان فعالیت عضلانی است. اما هنگامی که هورمون تیروئید به طور بارزی افزایش می یابد قدرت عضله ی قلب به علت کاتابولیسم درازمدت بیش از اندازه ی پروتئین ها، تضعیفمی کردد. در واقع بعضی از بیماران مبتلا به تیروتوکسیکوز شدید بر اثر عدم جبران قلب به طور ثانویه نسبت به ناسایی میوکارد و افزایش بار تحمیل شده به قلب توسط افزایش برون ده قلبی ، می میرند. فشار شریانی طبیعی- فشار متوسط شریانی بعد از دادن هورمون تیروئید معمولا بدون تغییرباقی می ماند اما به افزایش جریان خون در بافت هادر فاصله ی بین ضربان ها، فشار نبض افزایش می یابد به این ترتیب که فشار سیستولی در هیپرتیروئیدیسم 10 تا 15 میلیمتر جیوه بالا می رود و فشار دیاستولی به همان نسبت کاهش می یابد. افزایش تنفس-  افزایش میزان متابولیسم، مصرف اکسیژن و تولید کربن دی اکسید را افزایش می دهد. این اثرات،کلیه مکانیسم هایی را که تعداد و دامنه ی تنفس را افزایش می دهند فعال می کنند. افزایش حرکات لوله ی گوارش- علاوه بر افزایش اشتها و خوردن غذا که قبلا شرح داده شد، هورمون تیروئید هم میزان ترشح شیره های گوارشی و هم حرکات لوله ی گوارش را زیاد می کند. اسهال غالبا در هیپرتیروئیدیسم به وجود می آید.فقدان هورمون تیروئید می تواند موجب یبوست شود. اثرات تحریکی روی سیستم عصبی مرکزی- هورمون تیروئید به طور کلی سرعت انجام اعمال مغزی را افزایش می دهد اما غالبا موجب اختلال این اعمال می شود. برعکس فقدان هورمون تیروئید موجب کاهش این اعمال می شود .شخص هیپوتیروئید احتمال دارد که فوق العاده عصبی و دارای تمایلات پسیکونوروتیک متعدد از قبیل کمپلکسهای اضطراب نگرانی شدید یا پارانویا paranoia باشد. اثر روی اعمال عضلات- افزایش مختصر هورمونهای تیروئید معمولا موجب می شود که عضلات با قدرت بیشتری منقبض شوند اما هنگامی که مقدار هورمون فوق العاده زیاد می شود عضلات به علت کاتابولیسم بیش از اندازه ی پروتئین ها ضعیف می شوند. برعکس ،فقدان هورمون تیروئید موجب می شود که عضلات فوق العاده کند و تنبل شوند و بعد از یک انقباض به آهستگی به حالت استراحت بازگردند. لرزش عضلانی- یکی از مشخص ترین علائم هیپرتیروئیدیسم وجود یک لرزش عضلانی ظریف است .این لرزش نظیر لرزش بیماری پارکینسون یا لرزیدن ناشی از سرما ، خشن نیست زیرا با فرکانس سریع 10 تا 15 بار در ثانیه به وجود می آید.با قرار دان یک صفحه کاغذ روی انگشتان باز شده ی دست شخص و دقت در ارتعاش کاغذ می توان به آسانی لرزش را مشاهده کرد. معتقدند که علت این لرزش افزایش حساسیت سیناپس های نورونی در قسمت هایی از نخاع است که تنوس عضلات را کنترل می کنند.این لرزش یک وسیله ی مهم برای ارزیابی میزان اثر هورمون تیروئید روی سیستم عصبی مرکزی است.    اثر روی خواب- به علت اثر خسته کننده ی هورمون تیروئید روی عضلات و سیستم عصبی مرکزی ، بیمار هیپرتیروئید غالبا دارای یک احساس خستگی دائمی است که  به علت اثرات تحریک کننده ی هورمون تیروئید روی سیناپسها خوابیدن برای او مشکل است.برعکس ،خواب آلودگی شدید یکی از ویژگی های هیپوتیروئیدیسم است و خواب ممکن است گاهی 12 تا 14 ساعت در روز طول بکشد. اثر بر سایر غدد درون ریز-  افزایش هورمون تیروئید میزان ترشح بیشتر غدد درون ریز دیگر را افزایش می دهد اما همچنین نیاز بافت ها به این هورمون ها را نیز افزایش می دهد.به عنوان نمونه ،افزایش ترشح تیروکسین میزان متابولیسم گلوکز را در سراسر بدن افزایش می دهد و لذا نیاز به انسولین از لوزالمعده را نیز به همان نسبت زیاد می کند.همچنین هورمون تیروئید بسیاری از فعالیت های متابولیک مربوط به تشکیل استخوان را افزایش داده و در نتیجه ، نیاز به هورمون پاراتیروئید را نیز زیاد می کند.سرانجام ، هورمون تیروئید سرعت غیرفعال شدن گلوکوکورتیکوئیدهای فوق کلیوی بوسیله ی کبد را افزایش می دهد.این امر منجر به تشدید فیدبکی تولید هورمون محرک قشر فوق کلیوی ACTH بوسیله ی هیپوفیز قدامی و بنابراین ترشح گلوکوکورتیکوئیدها از غدد فوق کلیوی می شود. اثر هورمون تیروئید روی عمل جنسی- برای اینکه اعمال جنسی به طور طبیعی به وجود آیند ترشح تیروئید بایستی تقریبا طبیعی باشد .فقدان هورمون تیروئید در مرد احتمال داردکه موجب از بین رفتن میل جنسی شود اما افزایش بیش از حد هورمون گاهی موجب ناتوانی جنسی  impotenceمی گردد. فقدان هورمون تیروئید در زنان غالبا موجب منوراژیmenorrhagia  یعنی خونریزی زیاد درجریان قاعدگی و پلی منوره polymenorrheaیعنی افزایش دفعات قاعدگی می شود. اما برخلاف انتظار، فقدان هورمون تیروئید در عده ای از زنان ممکن است موجب نامنظم شدن دوره های ماهانه و ندرتا حتی قطع کامل قاعدگی یا آمنورهamenorrhea  گردد. یک زن هیپوتیروئید احتمال داردکه مانند یک مرد هیپوتیروئیدکاهش شدید میل جنسی داشته باشد. برای پیچیده تر کردن مطلب، در یک زن هیپوتیروئید اولیگومنوره که به معنی کاهش شدید خونریزی در جریان قاعدگی است شایع است و گاهی آمنوره به وجود می آید. عمل هورمون تیروئید روی غدد تناسلی را نمی توان به یک عمل اختصاصی این هورمون نسبت داد بلکه این عمل ناشی از مجموعه ای از اثزات متابولیک مستقیم روی غدد تناسلی و نیز اثرات فیدبکی تحریکی و مهاری است که از طریق هورمون های هیپوفیز قدامی اعمال می شوند و اعمال جنسی را کنترل می کنند. تنظیم ترشح هورمون تیروئید برای حفظ سطح طبیعی فعالیت متابولیک در بدن ،بایستی دقیقا مقدار صحیحی از هورمون تیروئید در کلیه اوقات ترشح گردد وبرای تامین این منظور مکانیسم های فیدبکی ویژه از طریق هیپوتالاموس و غده ی هیپوفیز قدامی برای کنترل میزان ترشح تیروئید عمل می کنند.این مکانیسم ها به قرار زیرند. هورمون محرک تیروئید(از غده ی هیپوفیز قدامی)ترشح تیروئید را افزایش می دهد- هورمون محرک تیروئیدTSH  که تیروتروپینThyrotropin  نیز نامیده می شود یک هورمون هیپوفیز قدامی بوده و گلیکوپروتئینی با وزن مولکولی حدود 28000 است که در فصل 74 شرح داده شد.تیروتروپین ترشح تیروکسین وتری یدوتیرونین به وسیله ی غده ی تیروئید را افزایش می دهد.اثرات اختصاصی تیروتروپین روی غده ی تیروئید عبارتند از:                     ·افزایش پروتئولیز تیروگلوبولین که از قبل در فولیکول ها ذخیره شده و در نتیجه آزاد کردن هورمون تیروئید به داخل گردش خون و تقلیل دان خود ماده ی فولیکولی.                     ·افزایش فعالیت پمپ یدور که میزان به دام انداختن در سلول های غده ای را افزایش داده و نسبت غلظت یدور داخل سلولی به غلظت یدور خارج سلولی در بافت غده ای را گاهی تا 8 برابر طبیعی افزایش می دهد.                     ·افزایش یددار شدن تیروزین برای تشکیل هورمون های تیروئید.                     ·افزایش اندازه وافزایش فعالیت ترشحی سلول های تیروئید.                     ·افزایش تعداد سلول های تیروئید به اضافه ی تغییر دادن شکل آن ها از نوع مکعبی به سلول های ستونی و چین خوردن زیاد اپیتلیوم تیروئید به داخل فولیکول ها . به طور خلاصه ،هورمون محرک تیروئیدکلیه ی فعالیت های ترشحی شناخته شده ی سلول های غده ی تیروئید را افزایش می دهد. مهمترین اثر زودرسی که به دنبال تزریق هورمون محرک تیروئید به وجود می آید شروع تقریبا فوری پروتئولیز بیروگلوبولین است که در ظرف 30 دقیقه منجر به آزاد شدن تیروکسین و تری یدوتیرونین به داخل خون می گردد. سایر اثرات برای برقراری کامل نیاز به ساعت ها ، یا حتی روزها و هفته ها دارند. آدنوزین مونوفسفات حلقوی میانجی اثر تحریکی TSH است- در گذشته توجیه اثرات متعدد و متنوع هورمون محرک تیروئید روی سلول تیروئید مشکل بود . اما امروزه روشن شده که قسمت اعظم اگرچه نه همه ی این اثرات از فعال شدن سیستم پیک دوم آدنوزین مونوفسفات حلقوی سلول ناشی می شود. نخستین واقعه در این فعال شدن ،چسبیدن هورمون محرک تیروئید به گیرنده های ویژه یTSH روی سطوح قاعده ای سلول تیروئید است. آنگاه این عمل آدنیلیل سیکلاز را در غشا فعال می کند که تشکیل آدنوزین مونوفسفات حلقوی را در سلول افزایش دهد. سرانجام ، آدنوزین مونوفسفات حلقوی به عنوان یک پیک دوم عمل می کرده و پروتئین کیناز را فعال می کندکه موجب فسفریلاسیون های متعدد در سراسر سلول می شود. نتیجه ی حاصل هم یک افزایش فوری در ترشح هورمون های تیروئید و هم رشدطولانی خود بافت غده ای تیروئید است. این روش کنترل فعالیت سلول تیروئید مشابه با عمل آدنوزین مونوفسفات حلقوی به عنوان یک پیک دوم در بسیاری دیگر از بافت های هدف بدن است. ترشح تیروتروپین توسط فاکتور آزادکننده ی تیروتیروپین از هیپو تالاموس تنظیم می شود ترشح TSH هیپوفیز قدامی بوسیله ی یک هورمون هیپوتالاموسی موسوم به هورمون آزادکننده ی تیروتروپین (TRH) کنترل می شودکه از انتهای اعصاب در برجستگی میانی هیپوتالاموس ترشح می شود،TRH از برجستگی میانی از راه خون سیستم باب هیپوتالاموسی – هیپوفیزی به هیپوفیز قدامی انتقال می یابد. هورمون آزاد کننده ی تیروتروپین به شکل خالص به دست آمده و یک ماده ی بسیار ساده یعنی یک تری پپتیدآمید با فرمول پیروگلوتامیل – هیستیدیتل – پرولین-آمید است. هورمون آزاد کننده ی تیروتروپین یک اثر مستقیم روی سلول های غده ی هیپوفیز قدامی داشته و میزان ترشح هورمون محرک تیروئید بوسیله ی این سلول ها را افزایش می دهد. هنگامی که سیستم باب از هیپوتالاموسی به هیپوفیز قدامی مسدود می شود میزان ترشح تیروتروپین توسط هیپوفیز قدامی شدیدا کاهش می یابد اما به صفر نمی رسد. مکانیسم مولکولی که به وسیله ی آن TRHموجب می شودکه سلول های ترشح کننده ی TSHدر هیپوفیز قدامی TSHتولید کنند ابتدا چسبیدنTRH به رسپتورهای TRH در غشای سلول های هیپوفیز است.این عمل به نوبه ی خود سیستم پیک دوم فسفولیپاز در داخل سلول هیپوفیز را فعال می کندکه مقدار زیادی فسفولیپاز c و به دنبال آن مجموعه ای از سایر پیک های دوم شامل یون های کلسیم و دی اکسیدگلیسرول تولید می کند که سرانجام منجر به آزاد شدن TSHمی گردند. اثر سرما و سایر محرک های عصبی بر ترشحTSHو TRH – یکی از بهترین محرک ها برای افزایش دادن میزان ترشح هورمون آزاد کننده ی تیروتروپین توسط هیپوتالاموس و لذا افزایش ترشح تیروتروپین از هیپوفیز قدامی ، قرار دادن حیوان در معرض سرما است.این اثر به طور تقریبا یقین از تحریک مراکز هیپوتالاموس برای کنترل دمای بدن ناشی می شود. قرار دادن موش ها در معرض سرمای شدید به مدت چندین هفته میزان ترشح هورمون های تیروئید را گاهی تا بیش از 100 درصد طبیعی افزایش می دهد و می تواند میزان متابولیسم پایه را تا 50 درصد افزایش دهد.در واقع معلوم شده که میزان متابولیسم پایه در افرادی که به مناطق قطبی رفته اند 15 تا 20 درصد از حد طبیعی بالاتر می رود. واکنش های هیجانی مختلف نیز می تواند بر برون دهTSH وTRH تاثیر کرده و بنابراین می توانند به طور غیر مستقیم بر ترشح هورمون های تیروئید تاثیرکنند. هیجانات و اضطراب یعنی حالاتی که سیستم عصبی سمپاتیک را شدیدا تحریک می کنند موجب کاهش حادی در ترشح تیروتروپین می شوند شاید به این علت که این حالات ،میزان متابولیسم و گرمای بدن را افزایش می دهند و بنابراین یک اثر معکوس روی مرکز کنترل گرما اعمال می کنند. بعد از آن که ساقه ی هیپوفیز قطع می شود هیچ یک از اثرات ناشی از هیجانات یا اثر سرما مشاهده نمی شوند واین موضوع نشان می دهد که هر دوی این اثرات از طریق هیپوتالاموس به انجام می رسند. اثر فیدبکی هورمون تیروئید در کاهش دادن ترشح تیروتروپین از هیپوفیز قدامی افزایش هورمون تیروئیددر مایعات بدن ترشح تیروتروپین از هیپوفیز قدامی را کاهش می دهد.هنگامی که میزان ترشح هورمون تیروئید تا حدود 75/1 برابر طبیعی بالا می رود میزان ترشح تیروتروپین عملا به صفر می رسد.تقریبا تمامی این اثر کاهش دهنده ی فیدبکی حتی هنگامی که هیپوفیز قدامی به طور کامل از هیپوتالاموس جدا شده باشد نیز به وجود می آید .بنابراین احتمال می رود که،افزایش هورمون تیروئید ترشح تیتروتروپین از غده ی هیپوفیز قدامی را به طور عمده به وسیله ی یک اثر فیدبکی مستقیم روی خود هیپوفیز قدامی مهار می کند.مکانیسم این فیدبک هر چه باشد اثر آن حفظ یک غلظت تقریبا ثابت هورمون تیروئیدی ازاد در مایعات در حال گردش بدن است . مواد ضد تیروئیدی داروهایی که ترشح تیروئید را کاهش می دهند مواد ضد تیروئیدی  antithyroidنامیده می شوند.معروفترین این داروها عبارتند از: تیوسیانات، پروپیل تیوراسیل و غلظت های زیاد یدورهای غیر آلی.این داروها از نظر مکانیسم بلوکه کردن ترشح تیروئید با یکدیگر تفاوت دارند که می توان آن ها را به شرح زیر توجیه کرد: یون تیوسیانات به دام افتادن یدور را کاهش می دهد- همان پمپ فعالی مه یون های یدور را به داخل سلول های تیروئید می راند می تواند یون های تیوسیانات، یون های پرکلرات و یون های نیترات را نیز به داخل این سلول ها براند.بنابراین تجویز تیوسیانات (یا یکی از یون های دیگر) به غلظت زیاد و کافی می تواند موجب مهار رقابتی انتقال یدور به داخل سلول ها یعنی مهار مکانیسم به دام انداختن یدور گردد. کاهش موجود بودن یدور در سلول های غده ای تیروئید تشکیل تیروگلوبولین را متوقف نمی سازد و فقط از یددار شدن تیروگلوبولین تشکیل شده و لذا از تشکیل هورمون های تیروئید جلوگیری می کند. این کمبود هورمون های تیروئید به نوبه ی خود منجر به افزایش ترشح تیروتروپین توسط غده ی هیپوفیز قدامی می شود که منجر به رشد بیش از حد غده ی تیروئید می شود با وجودی که این غده کماکان مقدار کافی از هورمون های تیروئید ترشح نمی کند. بنابراین استفاده از تیوسیانات ها و بعضی از یون های دیگر برای بلوکه کردن ترشح تیروئید می تواند منجر به پیدایش یک غده ی تیروئید شدیدا بزرگ شده گردد که گواتر نامیده می شود. پروپیل تیوراسیل تشکیل هورمون تیروئید را کاهش می دهد- پروپیل تیوراسیل (و سایر ترکیبات مشابه از قبیل متی مازول و کاربی مازول) از تشکیل هورمون  تیروئید از یدورها و تیروزین جلوگیری می کند.مکانیسم این عمل قسمتی مهار آنزیم پراکسیداز است که برای یددار شدن تیروزین ضروری است و قسمتی جلوگیری از مزدوج شدن دو تیروزین یددار شده برای تشکیل تیروکسین یا تری یدوتیرونین است. پروپیل تیوراسیل مانند تیوسیانات از تشکیل تیروگلوبولین جلوگیری نمی کند.بنابراین فقدان تیروکسین و تری یدوتیرونین در تیروگلوبولین می تواند منجر به تشدید فیدبکی فوق العاده عظیم ترشح تیروتروپین از هیپوفیز قدامی شود و به این ترتیب موجب پیشبرد رشد بافت غده ای شده و یک گواتر ایجاد می کند. یدورها با غلظت ها ی زیاد فعالیت تیروئید و اندازه ی غده ی تیروئید را کاهش می دهند- در صورتی که یدورها با غلظت زیاد (صد برابر غلظت طبیعی پلاسما )در خون وجود داشته باشد قسمت اعظم فعالیت های تیروئید کاهش می یابند اما این کاهش غالبا فقط برای چند هفته باقی می ماند.اثر یدورکاهش دادن میزان به دام انداختن یدور است به طوری که سرعت یددار شدن تیروزین برای تشکیل هورمون های تیروئید نیزکاهش می یابد. مهمتر از آن آندوسیتوز طبیعی کولوئید از فولیکول ها توسط سلول های غده ای تیروئید توسط غلظت های زیاد یدور فلج می شوند.چون این موضوع قدم اول در آزاد شدن هورمون های تیروئید از کولوئید ذخیره شده است لذا تقریبا قطع فوری ترشح هورمون های تیروئید به داخل خون به وجود می آید. چون یدورها با غلظت زیاد کلیه ی مراحل فعالیت تیروئید را کاهش می دهند لذا اندازه ی غده تیروئید و به ویژه جریان خون آن را نیز کاهش می دهند و این برخلاف اثرات مخالف ناشی از بیشتر مواد ضد تیروئیدی دیگر است.به این دلیل ، یدورها غالبا برای دو تا سه هفته قبل از انجام عمل جراحی برای برداشتن غده ی تیروئید به بیماران داده می شوند تا وسعت عمل جراحی مورد نیاز و بویژه مقدار خونریزی را کاهش دهند. بیماری های تیروئید هیپرتیروئیدیسم یا پرکاری تیروئید بیشتر علائم هیپرتیروئیدیسم از بحث بالا در مورد اثرات فیزیولوژیک مختلف هورمون تیروئید آشکار هستند با این وجود برخی از اثرات اختصاصی آن بویژه در مورد پیدایش ، تشخیص و درمان هیپرتیروئیدیسم بایستی ذکر شوند. علل هیپرتیروئیدیسم(گواتر سمی،تیروتوکسیکوز،بیماری گریوزGraves)- در بیشتر بیمارن مبتلا به هیپرتیروئیدیسم اندازه ی غده ی تیروئید تا دو تا سه برابر اندازه ی طبیعی افزایش می یابدکه با هیپر پلازی و چین خوردگی فوق العاده زیاد لایه ی سلول های فولیکولی به داخل فولیکول ها همراه است به طوری که تعداد سلول ها شدیدا افزایش می یابد. هر سلول نیز میزان ترشح خود را چندین برابر افزایش می دهد. آزمایش ید رادیواکتیو نشان می دهدکه بعضی از غدد هیپر پلاستیک هورمون تیروئید را به میزان 5 تا 15 برابر طبیعی ترشح می کنند. این تغییرات غده ی تیروئید در بیشتر موارد مشابه با تغییرات ناشی از ترشح بیش از اندازه ی هورمون محرک تیروئید هستند. با این وجود غلظت TSH پلاسما تقریبا در تمام بیماران به جای آن که از مقدار طبیعی بیشتر باشد از آن کمتر بوده و غالبا در حد صفر است.از طرف دیگر موادی دیگر که اعمالی مشابه با هورمون محرک تیروئیدی دارنددر خون تقریبا تمام این بیماران یافت می شود.این مواد معمولا آنتی بادیهای ایمونوگلوبولینی هستند که به همان گیرنده های غشایی می چسبندکه هورمون محرک تیروئیدی به آن می چسبد این مواد موجب فعال شدن مداوم سیستم آدنوزین مونوفسفات حلقوی سلول ها و لذا بروز هیپرتیروئیدیسم می شوند. این آنتی بادی ها ایمونوگلوبولین تحریک کننده ی تیروئید نامیده شده و با علامت “TSI”مشخص می شوند.این آنتی بادی ها یک اثر تحریک کننده ی طولانی روی غده ی تیروئید داشته و برخلاف اثر TSH که اندکی بیش از یک ساعت طول می کشد اثر آن ها تا 12 ساعت طول می کشد.ترشح زیاد هورمون های تیروئید ناشی از TSI به نوبه ی خود تشکیل TSH توسط غده ی هیپوفیز قدامی را تضعیف می کند. آنتی بادی هایی که موجب هیپرتیروئیدیسم می شوند تقریبا به طور یقین در نتیجه ی ایجاد خود ایمنی نسبت به بافت تیروئید به وجود می آیند. ظاهرا در زمانی از زندگی گذشته ی شخص مقدار زیادی از آنتی ژن های سلول های تیروئیدی از سلول های تیروئیدآزاد شده و این امر منجر به تشکیل آنتی بادی ها بر ضد خود غده ی تیروئید شده است.  آدنوم تیروئید- هیپرتیروئیدیسم گاهی در نتیجه ی یک آدنوم موضعی (یک تومور) به وجود می آید که در بافت تیروئید ترشح می کند. این نوع هیپرتیروئیدیسم از این نظر با انواع معمولی هیپرتیروئیدیسم تفاوت داردکه معمولا با شواهدی از هرگونه بیماری خودایمنی همراه نیست .یک اثر جالب توجه آدنوم آن است که تا زمانی که به ترشح مقدار زیاد هورمون تیروئید ادامه می دهد عمل ترشحی بقیه ی غده ی تیروئید تقریبا به طور کامل مهار می شود زیرا هورمون تیروئیدی که از آدنوم ترشح می شود تولید تیروتروپن به وسیله ی غده ی هیپوفیز را کاهش می دهد.       علائم هیپرتیروئیدیسم علائم هیپرتیروئیدیسم از بحث بالا در مورد فیزیولوژی هورمون های تیروئید روشن هستند:  1. درجه بالایی از تحریک پذیری 2. عدم تحمل گرما 3. افزایش تعریق 4. کم شدن خفیف تا شدید وزن بدن (گاهی تا 45 کیلو گرم) 5. درجات مختلف اسهال 6. ضعف عضلانی 7.عصبانیت یا سایر اختلالات روانی 8.خستگی شدید اما ناتوانی در به خواب رفتن 9.لرزش دست ها. اگزوفتالمی- بیشتر بیماران مبتلا به هیپرتیروئیدیسم دچار درجه ای از برآمده شدن کره ی چشم به طرف جلو می شوند. این حالت اگزوفتالمی نامیده می شود.درجه ی شدیدی از اگزوفتالمی در حدود یک سوم بیماران هیپرتیروئید به وجود می آید و این حالت گاهی آنقدر شدید می شودکه جلو آمدن کره ی چشم به اندازه ی کافی عصب بینایی را تحت کشش قرار می دهدکه موجب آسیب بینایی شود. شایع تر از آن،چشم ها آسیب می بینند زیرا هنگامی که شخص چشمک می زندیا خواب است پلک ها به طور کامل بسته نمی شوند. درنتیجه، سطوح اپیتلیال چشم ها خشک و تحریک شده و غالبا عفونی می گردند که منجر به زخم قرنیه می شود. علت جلو زدن چشم ها خیز بافت های عقب کره ی چشم و تغییرات دژنراتیو در عضلات خارج کره ی چشمی است.در اکثر بیماران می توان ایمونوگلوبولین هایی در خون پیدا کردکه با عضلات چشمی وارد واکنش می شوند. علاوه بر آن غلظت این ایمونوگلوبولین ها در بیمارانی از همه بیشتر است که غلظت های بالای ایمونوگلوبولین های تحریک کننده ی تیروئید دارند. بنابراین دلایل زیادی برای این اعتقاد وجود دارد که اگزوفتالمی مانند هیپرتیروئیدیسم یک روند خودایمنی است. اگزوفتالمی معمولا با درمان هیپرتیروئیدیسم به مقدار زیاد بهبود می یابد. آزمایش های تشخیصی برای هیپرتیروئیدیسم- برای موارد معمولی هیپرتیروئیدیسم دقیق ترین آزمایش تشخیص اندازه گیری مستقیم غلظت تیروکسین (و گاهی تری یدوتیرونین) آزاد در پلاسما با استفاده از روش های سنجش رادیوایمونولوژیک مناسب است. سایر تست هایی که گاهی مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از :                     ·میزان متابولیسم پایه معمولا تا 30+ یا 60+ درصد در هیپرتیروئیدیسم شدید افزایش می یابد.                     ·غلظت TSH در پلاسما توسط سنجش رادیوایمونولوژیک تعیین می شود.در نوع معمولی تیروتوکسیکوز ، ترشح TSH توسط هیپوفیز قدامی چنان توسط مقادیر زیاد تیروکسین و تری یدوتیرونین موجود در گردش خون به طور کامل سرکوب می شود که تقریبا در TSHپلاسما وجود ندارد.                     ·غلظت TSI توسط رادیوایمونولوژیک تعیین می شود که در تیروتوکسیکوز معمولا بالا اما در آدنوم تیروئید پایین است. فیزیولوژی درمان در هیپرتیروئیدیسم- مستقیم ترین راه درمانی برای هیپرتیروئیدیسم خارج کردن قسمت اعظم غده ی تیروئید با عمل جراحی است.به طور کلی مطلوب است که بیمار قبل از عمل جراحی برای این عمل آماده شود. برای این منظورپروپیل تیوراسیل برای چندین هفته تجویز می شود تا این که میزان متابولیسم پایه ی بیمار به حد طبیعی باز گردد.آنگاه تجویز مقدار زیادی از یدورها برای یک تا دو هفته بلافاصله قبل از عمل موجب می شود که خود غده کوچک شده و رگ های خونی آن کاهش یابد. با استفاده از این روش های قبل از عمل ، میزان مرگ و میر ناشی از عمل جراحی در بیمارستام های خوب کمتر از یک در هزار است در حالی که قبل از پیدایش این روش های جدید مرگ و میر ناشی از عمل جراحی یک در بیست و پنج بود. درمان غده ی تیروئید هیپرپلاستیک با ید رادیواکتیو- 80 تا 90 درصد یک دوز ید تزریق شده در ظرف یک روز بعد از تزریق به وسیله ی غده ی تیروئید توکسیک هیپرپلاستیک جذب می شود. در صورتی که این ید تزریق شده رادیواکتیو باشد می تواند قسمت اعظم سلول های ترشحی غده ی تیروئید را منهدم کند. معمولا 5 میلی کوری ید رادیواکتیو به بیمار داده می شود و سپس وضع او چندین هفته بعد مورد ارزیابی قرار می گیرد. هرگاه بیمار هنوز هیپرتیروئید باشد مقدار اضافی تجویز می شد تا این که فعالیت تیروئید به حال طبیعی برسد. هیپوتیروئیدیسم یا کم کاری تیروئید اثرات هیپوتیروئیدیسم به طور کلی عکس اثرات هیپرتیروئیدیسم است اما چند مکانیسم فیزیولوژیک مختص به هیپوتیروئیدیسم وجود دارد. هیپوتیروئیدیسم نیز همانند هیپرتیروئیدیسم احتمالا از خودایمنی برضد غده ی تیروئید ناشی می شود اما این ایمنی به جای این که غده را تحریک کند آن را خراب می کند. غده ی تیروئید اکثر این بیماران نخست دچار تیروئیدیت خودایمنی می شود که به معنی التهاب تیروئید است. این امر موجب خراب تر شدن پیش رونده و سرانجام فیبروز غده و در نتیجه کاهش یا فقدان ترشح هورمون تیروئید می شود.چندین نوع دیگر از هیپوتیروئیدیسم نیز به شرح زیر به وجود می آیند که غالبا با بزرگ شدن غده ی تیروئید که گواتر تیروئیدی نامیده می شود همراه هستند: گواترکولوئید بومی ناشی ازکمبود ید رژیم غذایی- واژه ی گواتر به معنای یک غده ی تیروئید بزرگ شده است. همان طور که در بحث متابولیسم ید خاطرنشان شد حدود 50 میلی گرم ید در هر سال برای تشکیل مقدار کافی هورمون تیروئید لازم است. در بعضی مناطق دنیا و به ویژه درکوهستانهای آلپ در سوئیس، در جبال آند و ناحیه ی دریاچه های بزرگ در آمریکا مقدار کافی ید در خاک وجود ندارد که مواد غذایی محتوی حتی این مقدار فوق العاده اندک ید باشند. بنابراین قبل از استعمال نمک یددار بسیاری از افرادی که در این نواحی زندگی می کردند مبتلا به غدد تیروئید فوق العاده بزرگ موسوم به گواتر بومی endemic می شدند. مکانیسم پیدایش گواتر های بومی بزرگ به قرار زیر است: فقدان ید از تولید هورمون    تیروئید به وسیله ی غده ی تیروئید جلوگیری می کند. اما تشکیل تیروگلوبولین را متوقف نمی سازد. در نتیجه هورمونی برای مهار تولید TSH توسط هیپوفیز قدامی در دسترس قرار نمی گیرد. این امر به غده ی هیپوفیز اجازه می دهد تا مقدار بیش از اندازه زیادی تیروتروپین ترشح کند.آن گاه تیروتروپین سلول های تیروئید را تحریک می کند تا مقدار عظیمی تیروگلوبولین (کولوئید) به داخل فولیکول ها ترشح کنند و غده ی تیروئید بزرگ تر و بزرگ تر می شود. اما به علت فقدان ید، تولید تیروکسین و تری یدوتیرونین در داخل تیروگلوبولین به وحود نمی آید و بنابراین موجب سرکوب طبیعی تولید TSH توسط هیپوفیز قدامی نمی شود. فولیکول ها از نظر اندازه فوق العاده بزرگ می شوند و غده ی تیروئید ممکن است 10 تا 20 برابر اندازه ی طبیعی بزرگ شود. گواترکولوئید غیر سمی ایدیوپاتیک- غده ی تیروئید بزرگ شده مشابه گواتر کولوئید بومی بکرات در افرای که کمبود ید ندارند نیز به وجود می آید .این غده ی گواتری ممکن است مقادیر طبیعی هورمون های تیروئید ترشح کنند اما شایع تر از آن، ترشح هورمون مانند گواتر کولوئید بومی تضعیف می شود. علت دقیق بزرگ شدن غده ی تیروئید در بیماران مبتلا به گواترکولوئید ایدیوپاتیک معلوم نیست اما بیشتر این بیماران علائم تیروئیدیت خفیف نشان می دهند.بنابراین پیشنهاد شده که تیروئیدیت موجب هیپوتیروئیدیسم خفیف می شود که آن گاه منجر به افزایش ترشح هورمون محرک تیروئید و رشد پیش رونده ی قسمت های غیرملتهب غده می شود. این موضوع می تواند توجیه کند که چرا این غدد معمولا دانه دانهnodular  هستند به این معنی که بخش هایی از غده رشد می کنند در حالی که بخش های دیگر به وسیله ی تیروئیدیت در حال انهدام هستند. دربعضی از بیماران مبتلا به گواتر کولوئید غده ی تیروئید دارای اختلالی در سیستم آنزیمی مورد نیاز برای تشکیل هورمون های تیروئید است. در میان  اختلالاتی که غالبا با آن ها برخوردار می شود موارد زیر وجود دارند:                         ·کمبود مکانیسم به دام انداختن یدور که در آن ید به مقدار کافی به داخل سلول های تیروئید پمپ نمی شود .                         ·کمبود سیستم پراکسیداز که در آن یدورها اکسیده نشده و به حالت ید در نمی آیند.                         ·کمبود مزدوج شدن تیروزین ها یددار شده در مولکول تیروگلوبولین  به طوری که هورمون های تیروئیدی نهایی نمی توانند تشکیل شوند.                         ·کمبود آنزیم دیدیناز deiodinaseکه از پس گرفتن ید از تیروزین های یددارشده که با یکدیگر مزدوج نمی شوند تا هورمون های تیروئید را تشکیل دهند جلوگیری می کند(این مقدار حدود دو سوم ید را تشکیل می دهد ) و به این ترتیب منجر به کمبود ید می گردد. سرانجام ، بعضی از غذا ها محتوی مواد گواترزا هستند که دارای یک فعالیت ضد تیروئیدی از نوع پروپیل تیوراسیلی بوده و به این ترتیب منجر به بزرگ شدن غده ی تیروئید براثر تحریک تیروتروپین می گردند. از قبیل مواد گواترزا به ویژه در بعضی از انواع شلغم و کلم یافت می شوند. ویژگی های فیزیولوژیک هیپوتیروئیدیسم- هیپوتیروئیدیسم ناشی از هر علتی از قبیل تیروئیدیت، گواتر کولوئید بومی ،گواتر کولوئید ایدیوپاتیک و یا انهدام غده ی تیروئید به وسیله ی تشعشع یا خارج کردن غده ی تیروئید با عمل جراحی باشد اثرات فیزیولوژیک حاصله یکسان است.این علائم عبارتند از: خستگی و خواب آلودگی فوق العاده با خوابیدن به مدت 12 تا 14 ساعت در روز ،کندی فوق العاده شدید حرکات عضلانی، آهسته بودن ضربان قلب،کاهش برون ده قلبی،کاهش حجن خون ،گاهی زیاد شدن وزن ،یبوست،کندی اعمال مغزی، نارسایی تعدادی از اعمال تروفیک بدن که شاهد آن کاهش رشد موها و فلسی شدن پوست است، صدای خشن قورباغه مانند و در موارد شدید پیدایش یک ظاهر خیزدار در سراسر بدن که میکسدم myxedema   نامیده می شود. میکسدم- میکسدم در بیمار مبتلا به فقدان تقریبا کامل عمل تیروئید به وجود می آید. در این حالت به دلایلی که توجیه نشده، مقدار بسیار افزایش یافته ای از اسید هیالورونیک و کندروئیتین سولفات با پروتئین ترکیب شده و مقادیر بیش از حدی ژل بافتی در فضا های میان بافتی تشکیل می دهند و این امر موجب می شود که مقدار کل مایع میان بافتی افزایش یابد.چون مایع اضافی به صورت ژل است لذا نسبتا غیرمتحرک بوده و خیز حاصله از نوعی است که فرو رفتگی یا گوده از خود باقی می گذارد. آرتریوسکلروز در هیپوتیروئیدیسم- همان طور که قبلا خاطر نشان شد، فقدان هورمون تیروئید مقدارکلسترول خون را به علت کاهش دفع کبدی کلسترول در صفرا ، افزایش می دهد.افزایش کلسترول خون معمولا با افزایش آرتروسکلروز وآرتریوسکلروز همراه است.بنابراین در بسیاری از بیماران هیپوتیروئید و به ویژه مبتلایان به میکسدم آرتریوسکلروز به وجود می آید که منجر به بیماری رگی محیطی، کری و غالبا اسکلروز فوق العاده شدید رگ های کورونر و در نتیجه مرگ زودرس می گردد. آزمایش های تشخیصی در هیپوتیروئیدیسم- آزمایش هایی که قبلا برای تشخیص هیپرتیروئیدیسم شرح داده شدند نتایج مخالفی در هیپوتیروئیدیسم به دست می دهند.تیروکسین آزاد در خون پایین است.میزان متابولیسم پایه در میکسدم بین 30- و50- درصد است.ترشح تیروتروپین توسط هیپوفیز قدامی پس از تزریث یک مقدارآزمایشی هورمون آزادکننده ی تیروتروپین TRH معمولا به طور زیادی از افزایش می یابد(به استثنای موارد نادر هیپوتیروئیدیسم ناشی از تضعیف پاسخ غده ی هیپوفیز به TRH ) . درمان هیپوتیروئیدیسم- شکل ها اثر تیروکسین روی میزان متابولیسم را تصویر کرده و نشان می دهد که مدت اثر هورمون به طور طبیعی بیش از یک ماه است.در نتیجه با خوردن روزانه یک قرص یا بیشتر محتوی تیروکسین به آسانی می توان فعالیت هورمون تیروئید در بدن را در یک سطح پایدار حفظ کرد.علاوه برآن درمان مناسب بیمار هیپوتیروئید منجر به آن چنان طبیعی شدن کاملی می گردد که بیمارانی که قبل مبتلا به میکسدم بوده اند بعد از درمان به مدت بیش از 50 سال تا نود سالگی عمر می کرده اند. کرتینیسم Cretinism کرتینیسم یا بلهی ناشی از پیدایش هیپوتیروئیدیسم بسیار شدید در دوران زندگی جنینی، شیرخوارگی و کودکی است.این حالت به ویژه توسط عدم رشد و عقب افتادگی دماغی مشخص می شود. کرتینیسم از فقدان مادرزادی غده ی تیروئید(کرتینیسم مادرزادی)، ناتوانی تیروئید برای تولید هورمون تیروئید به علت یک نقص ژنتیک غده ، یا فقدان ید در رژیم غذایی(کرتینیسم بومی) ناشی می شود. شدت کرتینیسم بومی بسته به مقدار ید در رژیم غذایی تغییرات زیادی دارد و دیده شده که تمام جمعیت یک ناحیه ی جغرافیایی بومی با خاک کم ید نشانه هایی از کرتینیسم داشته اند. نوزاد فاقد غده ی تیروئید ممکن است ظاهر و اعمال کاملا طبیعی داشته باشد زیرا در دوران زندگی داخل رحمی مقداری هورمون تیروئید (اما معمولا به مقدار ناکافی) از مادر دریافت می کرده است. اما چند هفته بعد از تولد ، نوزاد حرکاتش کند شده و رشد بدنی و دماغی او شدیدا شروع به مختل شدن می کند.درمان نوزاد مبتلا به کرتینیسم در هر زمانی شروع شود معمولا منجر به بازگشت طبیعی رشد بدن می گردد اما اگر درمان در ظرف چند هفته بعد از تولد شروع نشود نوزاد از نظر رشد دماغی برای همیشه دچار عقب افتادگی خواهد شد.این امر ناشی از تاخیر رشد، منشعب شدن و میلین دار شدن سلول های نورونی سیستم عصبی مرکزی در این زمان بحرانی در رشد و تکامل طبیعی نیروهای دماغی است. رشد اسکلتی در کرتینیسم به طور مشخص بیشتر از رشد بافت های نرم مهار می شود. در نتیجه ی این رشدبی تناسب، بافت های نرم ممکن است بیش از اندازه بزرگ شوند و به کودک مبتلا به کرتینیسم یک ظاهر چاق و کوتوله ببخشند. گاهی زبان آن قدر نسبت به رشد اسکلت بزرگ می شود که مانع از بلعیدن و نفس کشیدن می گردد و یک تنفس صدادار مشخص ایجاد می کند که گاهی کودک را خفه می سازد.